Het zal je maar gebeuren, iemand heeft onder jouw naam en met jouw gegevens fraude gepleegd. Afgezien van de nare, negatieve juridische gevolgen waar je mee te maken kunt gaan krijgen, ervaar je dezelfde gevoelens van slachtoffers van inbraak, overval, of erger: misbruik. Er is dan niet alleen sprake van identiteitsdiefstal, maar zelfs van identiteitsfraude. Wat is identiteitsfraude, wat zijn de gevolgen en wat kun je doen om het te voorkomen?
Identiteitsdiefstal en identiteitsfraude
Je hoort de termen identiteitsfraude en identiteitsdiefstal vaak door elkaar gebruikt worden. En dat is begrijpelijk, de begrippen liggen dicht tegen elkaar aan. Bij identiteitsdiefstal doet iemand zich voor als een ander, met behulp van allerlei ‘gestolen’ informatie en beelden. Identiteitsfraude gaat een stapje verder, hiervan is sprake als van de gestolen identiteit misbruik wordt gemaakt, bijvoorbeeld door iemand op te lichten of door (cyber)pesten. De grens van identiteitsdiefstal naar identiteitsfraude is gemakkelijk overschreden. Voor het gerecht telt identiteitsfraude in ieder geval zwaarder, bij veroordelingen ligt hiervoor de strafmaat dan ook hoger.
De gevolgen van identiteitsfraude
Als iemand gaat opereren onder jouw naam, dan kan dat verschillende gevolgen hebben. Bijvoorbeeld:
[tie_list type=”checklist”]
- Als iemand onder jouw naam overgaat tot pestgedrag dan heeft dat consequenties voor jouw sociale contacten. Mensen kijken jou aan op hetgeen door de pester wordt gezegd, geschreven en gepost.
- Met jouw gegevens kunnen kwaadwillende toegang krijgen tot je bankrekeningen.
- Verkeersboetes komen in jouw brievenbus terecht.
Je komt onder verdenking van justitie en politie. En wellicht wordt je uiteindelijk zelfs veroordeeld voor iets dat een ander onder jouw naam heeft gedaan. - Belastingdienst en FIOD onderwerpen je aan extra onderzoeken en aanslagen.
- Bedrijfsgeheimen kunnen worden ontfutseld.
[/tie_list]
Hoe kan je identiteitsfraude voorkomen?
Het bewaken van je identiteit is net zoiets als het bewaken van een huis. Je komt een heel eind, maar uitsluiten kun je niets. Wie aan het maatschappelijk verkeer deelneemt ontkomt er niet aan om iets van de eigen persoon prijs te geven. En dan kan het gebeuren dat criminelen de stukjes informatie aan elkaar knopen en een gefingeerd profiel opstellen dat duidelijke kenmerken van jouw persoon heeft.
Maar je kunt wél de nodige maatregelen nemen waarmee je je zodanig beschermt dat identiteitsdiefstal- en fraude moeilijker en veel onwaarschijnlijker worden. Waar kun je zoal aan denken:
[tie_list type=”checklist”]
- Identiteitsbewijs, paspoort of rijbewijs en andere documenten met identiteitsinformatie moeten goed worden opgeborgen. Aangezien vervalsen lastig is, zijn de originele documenten bij criminelen steeds meer in trek.
- Oplichters proberen post uit de brievenbus te vissen, in de jacht op bankpasjes en –gegevens of pincodes. Ook andere financiële informatie, zoals loonspecificaties, verzekeringspapieren e.d. zijn in trek. Met een borstel achter de klep van de brievenbus en een deugdelijk slot houdt je dit soort misbruik beter tegen.
- Deel je gegevens niet met mensen die er niets mee te maken hebben. Banken en verzekeringsmaatschappijen bellen je niet op om zomaar informatie op te vragen. Bij twijfel hang je op, controleer je het telefoonnummer en bel je zelf op, zodat je kunt navragen of het allemaal wel klopte.
- Op internet wordt van alles te koop aangeboden, waarbij ook een kopie van je identiteitsbewijs wordt gevraagd. Niet doen!
- Soms krijg je e-mails die zogenaamd van banken e.d. komen, en waarin je wordt gevraagd op een link te klikken om in te loggen. Niet doen, je komt op een vervalste site waar je allerlei vertrouwelijke informatie moet opgeven. Als je twijfelt, zoek dan het juiste internetadres van de bank en surf daar naar toe. Je kunt ook even bellen om de juistheid van het bericht na te gaan.
- Oude computers staan soms vol met voor criminelen interessante gegevens. Maak de schijven goed leeg, zodat alle bestanden weg zijn. Zorg ook dat er geen inlogaccounts meer op te vinden zijn. Dat geldt natuurlijk ook voor oude telefoons!
- Ook in je papieren afval kan allerlei interessante informatie zitten. Documenten met financiële informatie, adresgegevens en identiteitsgegevens moeten versnipperd of verscheurd worden.
- We delen van alles op social media, maar let op wie er allemaal mee kan kijken! Kijk goed in je instellingen met wie je posts allemaal gedeeld worden. Wij hebben voor jou de privacy instellingen van alle social media kanalen op een rijtje gezet.
- Deel op social media of in e-mails nooit gegevens uit de paspoort, id-kaart of rijbewijs.
[/tie_list]
Bekijk ook de animatiefilm “3 tips tegen identiteitsfraude”
Identiteitsfraude melden
Ben je slachtoffer geworden van identiteitsfraude, dan kun je de volgende stappen nemen:
[tie_list type=”checklist”]
- Ga zo snel mogelijk naar het politiebureau en doe aangifte. Neem alle relevante documentatie mee.
- Voor de aangifte is van belang dat ook digitale bewijsstukken, zoals e-mails, beschikbaar blijven.
- Doe een melding bij het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude (CMI). Je situatie en de eruit volgende gevolgen worden door het CMI geanalyseerd en je krijgt adviezen over de vervolgstappen.
[/tie_list]
Veilig internetten
Wil je meer leren over veilig internetten? Lees dan ook de artikelen “10 tips voor veilig internetten!”, “Zo voorkom je ransomeware!”, “Cryptoware voorkomen en verwijderen” of bekijk al onze artikelen over veilig internetgebruik in onze categorie “Veilig internetten”.
