Met de Tor browser wordt toegang verkregen tot het dark web; een afgeschermd deel van het internet dat deel uitmaakt van het deep web, en dat niet bereikbaar is middels normale internetbrowsers zoals Internet Explorer, Google Chrome of Firefox. Aan de mogelijkheden op het dark web lijken geen grenzen en limieten te zitten, en dikwijls wordt het dark web in de media in verband gebracht met criminele activiteiten.
In dit artikel wordt ingegaan op de onderwerpen deep web, dark web en de Tor browser.
- Hoe verhouden deze begrippen zich tot elkaar?
- Mag je op het dark web zitten?
- Hoe riskant is dat nu precies?
Wat is dark web?
Als je op social media zit, op Google rondsurft, clips bekijkt via YouTube of shopt via Bol.com, dan bevind je je op het zogenoemde surface web, oftewel het internet zoals jij en de meeste mensen het kennen. Het surface web bestaat uit alle websites die zijn opgenomen in de zoekresultaten van reguliere zoekmachines; het zijn sites die zich aan de oppervlakte (surface) van het internet bevinden. Deze websites zijn dus in principe makkelijk vindbaar en vrij toegankelijk voor iedereen. Maar het surface web is eigenlijk maar een klein gedeelte van het gehele internet.
Er zijn namelijk heel veel websites die niet worden meegenomen in de zoekresultaten van zoekmachines als Bing, Google of DuckDuckGo. Deze websites bevinden zich op het zogenoemde deep web. Het deep web is het deel van het internet dat je niet zomaar kan vinden of betreden door gebruik te maken van normale zoekmachines. Het deep web is gigantisch groot, naar schatting zelfs zo’n 500 keer groter dan het surface web.
Sites op het deep web zijn veelal niet bedoeld voor het grote publiek, maar slechts voor een selecte groep personen, instanties of organisaties. Dat is ook de reden dat deze sites niet worden opgenomen in de algemene zoekresultaten van zoekmachines. De meeste websites op het deep web zijn overigens wel gewoon op te vragen in je browser als je de juiste URL weet. Grote bedrijven en overheidsinstanties hebben bijvoorbeeld vaak enorme databases online staan op het deep web. De informatie in deze databases is in principe alleen bedoeld voor bevoegden, en men dient te beschikken over het juiste webadres om toegang te krijgen. Daarnaast heb je veelal een gebruikersnaam en wachtwoord nodig om in te loggen bij deze sites.
Het dark web: een plek zonder regels
Het dark web is een onderdeel van het deep web. Zoals alle websites op het deep web, zijn dark web sites dus niet vindbaar via reguliere zoekmachines. Maar zelfs als je de juiste URL weet, zijn sites op het dark web nog niet zomaar toegankelijk. Je hebt namelijk een speciale browser nodig om toegang te krijgen tot deze sites. Deze browser is de Tor browser, waarover zo dadelijk meer.
Op het dark web vind je een ongereguleerd deel van het wereldwijde web dat wordt gekenmerkt door grootschalige illegale activiteiten. Je vindt er zwarte marktplaatsen waar je onder meer drugs, wapens, gestolen persoonsgegevens en andere illegale producten en diensten kan kopen en verkopen. Ook geeft het dark web toegang tot illegale pornografische netwerken, frauduleuze websites en bitcoin-platformen. En er wordt veel malware verspreid via het dark web. Dit wil overigens niet zeggen dat alle sites op het dark web zich bezighouden met illegale activiteiten, maar het is belangrijk te realiseren dat er vrijwel geen controle of toezicht kan worden uitgeoefend op de sites op dit deel van het internet. Dit brengt de nodige veiligheidsrisico’s met zich mee, alsmede ethische bezwaren. Het is ook de reden dat normale browsers als Chrome en Safari deze sites niet tonen in de zoekresultaten.
De volgende screenshot van de hidden wiki (een soort overzichtspagina binnen het dark web) geeft al een indruk van enkele sites die met een simpele muisklik te bereiken zijn; sites voor valsmunterij, geskimde creditcards, wapens, valse identiteitspapieren en hackers:
Het dark web als communicatiemiddel voor klokkenluiders en journalisten
Het dark web wordt tevens gebruikt door klokkenluiders om gevoelige informatie naar buiten te brengen. Op het dark web kan er namelijk vrijwel geen censuur worden toegepast, en dus is het voor bijvoorbeeld overheden niet eenvoudig dergelijke informatie te weren of blokkeren. Denk bijvoorbeeld aan de onthullingen van WikiLeaks, Bradley/Chelsea Manning en Edward Snowden.
Maar ook journalisten wiens persvrijheid ernstig is ingeperkt door totalitaire regimes hebben middels het dark web een medium hun bevindingen wereldkundig te maken zonder inmenging van de overheid.
Daarnaast genieten gebruikers van het dark web een bepaalde mate van anonimiteit, met dank aan de Tor browser. Deze anonimiteit is een aspect dat voor veel klokkenluiders en journalisten erg belangrijk is, omdat zij hun leven soms riskeren door belangrijke en geheime informatie te lekken of te delen.
De Tor browser: anoniem surfen en toegang tot het dark web
Tor staat voor The Onion Router. De Tor browser is in principe gewoon een internetbrowser, zoals Chrome of Firefox dat ook zijn. Echter, met Tor wordt al je dataverkeer versleuteld en verstuurd via een wereldwijd netwerk van aangesloten computers (het Tor netwerk). Deze versleuteling en fragmentatie van je dataverkeer zorgen ervoor dat men niet meer zomaar kan zien wat jij online doet, omdat de data niet tot jou als gebruiker herleid kan worden. Daarmee garandeert de Tor browser dus een bepaalde mate van discretie en anonimiteit. Naast deze anonimiteit is de Tor browser bijzonder doordat er geen restricties worden opgelegd betreffende de websites die bezocht kunnen worden. De Tor browser biedt dus ultieme vrijheid op het internet, en stelt gebruikers in staat sites op het dark web te bezoeken.
Hoe kom ik op het darkweb via de Tor browser?
Het gebruik van de Tor browser is op zichzelf volkomen legaal, en kan een prima manier zijn om de privacy te waarborgen wanneer je surft op het internet. Ook is het in principe niet verboden rond te kijken op het dark web, al kan het wel strafbaar zijn specifieke websites te bezoeken (bijvoorbeeld websites met pornografisch materiaal van minderjarigen). Toch heb je als doorsnee internetgebruiker niet veel te zoeken op het dark web. De kans is aanzienlijk dat je computer wordt besmet met kwaadwillige software of dat je terecht komt op discutabele websites die ethische bezwaren of juridische consequenties teweeg brengen. Het advies is daarom ook doorgaans weg te blijven van het dark web, tenzij je weet wat je doet en je je bewust bent van de eventuele risico’s en consequenties van je internetgedrag.
Als je de Tor browser slechts gebruikt voor de geboden anonimiteit en versleuteling, en niet zozeer voor toegang tot het dark web, dan is een VPN wellicht een beter alternatief. Een VPN regelt de encryptie van je dataverkeer en waarborgt je anonimiteit, terwijl je gewoon van je normale internetbrowser gebruik kunt blijven maken (zoals Firefox of Safari).
Veilig internetten
Wil je leren hoe jij veilig kan internetten? Bekijk dan eens de artikelen over hoe je ransomware, spyware en cryptoware kan voorkomen en verwijderen of bekijk het artikel “10 tips voor veilig internetten!”. Voor al onze tips over veilig internetgebruik ga je naar de categorie “Veilig internetten”.
[box type=”shadow” align=”alignleft” ]Dit artikel is geschreven door David Janssen. David is Psycholoog / Analist online veiligheid en is medeoprichter van VPNgids.nl en VPNOverview.com.[/box]
