Tijdens je leven is het leuk om met je vrienden en familie van alles te delen. Van POV-filmpjes op TikTok tot aan de foto’s van je hond, hobby en familie. We delen dit als naslagwerk voor onszelf, om creatief bezig te zijn en om familie, vrienden, collega’s en andere volgers op de hoogte te stellen van het reilen en zeilen in jouw hoekje van de wereld. Hiermee vier je je leven met elkaar. Sta jij wel eens stil bij wat er gebeurt met je online identiteit wanneer je komt te overlijden?
Ongewenste meldingen
Misschien heb je er al eens mee te maken gehad dat je nog steeds een melding verjaardag van een overleden vriend of familielid in je Facebooktijdlijn krijgt. Dat is best een nare confrontatie. Niet dat diegene in je tijdlijn of herinneringen terugkomt, maar wel dat je wordt herinnert aan een verjaardag die niet gevierd kan worden. Daarnaast kunnen accounts een eigen ‘leven’ gaan leiden, met goedbedoelde berichtjes die nooit meer worden beantwoord. Daarom is het een goed idee om vast te leggen wat er met je online leven gedaan moet worden na je overlijden. Naast het afsluiten van een levensverzekering of het opstellen van je testament is het goed om dit op te schrijven voor je nabestaanden en er samen over te praten.
Verschillende opties
Ieder social mediaplatform heeft een eigen beleid en procedure voor het omgaan met accounts van overleden gebruikers. Het is dus goed om de algemene voorwaarden van je social media accounts na te slaan op de mogelijkheden. Hier zijn enkele van de meest bekende platformen en hun aanpak:
Facebook biedt twee opties voor accounts van overleden gebruikers: het account kan een herdenkingsstatus krijgen of worden verwijderd. In het eerste geval blijft het account actief en wordt naast de naam van de overledene de term ‘herdenkingsstatus’ geplaatst. In dit geval kunnen vrienden en familieleden op het profiel herinneringen ophalen en foto’s of berichten plaatsen. Het account kan niet meer worden gewijzigd of beheerd, zoals je dat gewoonlijk zou doen. Om deze status toe te voegen, zal je contact op moeten nemen met Facebook zelf. Daarnaast kunnen gebruikers bij leven een ‘erfcontact’ aanwijzen. Deze persoon heeft beperkte toegang om bijvoorbeeld een laatste bericht te plaatsen of vriendschapsverzoeken te beheren van de pagina. Als er geen erfcontact is aangewezen, kunnen familieleden een verzoek indienen om het account volledig te laten verwijderen.
Aangezien Instagram van Facebook is, biedt ook dit platform de mogelijkheid om een account te herdenken. In de herdenkingsstatus wordt het account gemarkeerd als een ‘In Memoriam’-profiel en blijft het aanwezig, zonder dat er iets gewijzigd of geplaatst kan worden. Liever laten verwijderen? Dan kan. Een familielid zal dit met bewijs van overlijden moeten aanvragen.
X (voorheen Twitter)
X verwijdert de account van een overleden gebruiker volledig op verzoek van een nabestaande. Daar moeten wel documenten voor worden ingediend, zoals een overlijdensakte en een kopie van het identiteitsbewijs van de aanvrager. Er is geen optie voor een herdenkingsstatus.
TikTok
Net als X biedt TikTok niet de mogelijkheid om een herdenkingsstatus aan te vragen. Wel is het mogelijk om het account te laten verwijderen. Hiervoor doen de nabestaanden een verzoek bij TikTok zelf. Er zijn vaak documenten voor nodig om het te laten verwijderen.
Bij LinkedIn kunnen nabestaanden het profiel van een overleden gebruiker rapporteren, waarna het profiel door LinkedIn wordt verwijderd. Hiervoor moeten een overlijdensakte en enige persoonlijke gegevens van de gebruiker worden verstrekt.
Online diensten en e-mailaccounts
Naast social media zal je waarschijnlijk ook andere online diensten afnemen. Nu zullen abonnementen op nieuwsbrieven en dergelijke niet zoveel problemen geven, maar wat dacht je van e-mailaccounts, online abonnementen, clouddiensten, online opslag en dergelijke? Ook hier geldt weer dat iedere dienst andere procedures hanteert. Zo kun je bij Google (bijvoorbeeld voor Gmail) de functie ‘inactieve accountbeheerder’ instellen waarbij je kan aangeven wat er met je account moet gebeuren, wanneer deze voor een bepaalde periode inactief blijft. Je kunt een vertrouwenspersoon aanwijzen die toegang krijgt tot bepaalde gegevens of het account volledig laten verwijderen. Zonder deze instelling kunnen nabestaanden verzoeken om gegevens over te dragen, maar Google vereist hiervoor gedetailleerde documenten. Voor Outlook biedt Microsoft een proces waarbij nabestaanden met de juiste documentatie toegang kunnen krijgen tot de inhoud van een overleden gebruiker. Het account zelf kan echter niet meer worden gebruikt en wordt uiteindelijk verwijderd.
Digitaal nalatenschap
Het verwijderen van informatie op Internet hoeft niet moeilijk te zijn voor nabestaanden, wanneer je het goed hebt vastgelegd. Het is belangrijk om een document te maken waarin je al je social media, e-mailaccoutns en andere online diensten die je gebruikt samenbrengt, inclusief inloggegevens. Dit helpt nabestaanden om sneller en efficiënter toegang te krijgen tot belangrijke accounts. In dit document kun je meteen meenemen wat je wil wat er gebeurt met je accounts. Misschien wil je wel dat anderen je TikTok filmpjes kunnen blijven bekijken, maar dat er bij je info even een berichtje komt dat je bent overleden. Misschien zeg je wel: ‘verwijder alles maar.’ Door dit vast te leggen, neem je meteen wat zorg uit handen van je nabestaanden. Wist je dat je zelfs een digitale executeur kan aanwijzen? Dit is een vertrouwenspersoon die na je overlijden verantwoordelijk is voor het beheren van je digitale nalatenschap. Je kunt deze persoon machtigen door inloggegevens en duidelijke instructies te geven over wat er met je accounts moet gebeuren.
Goed geregeld bij leven
Als er bij leven geen maatregelen worden genomen voor je digitale nalatenschap, kunnen accounts jarenlang blijven bestaan zonder dat iemand er toegang tot heeft. En dat kan weer leiden tot ongewenste situaties, zoals een verjaardagsmelding. In sommige gevallen kunnen accounts zelfs worden gehackt of misbruikt, omdat ze niet langer worden onderhouden. Daarom is het goed om naast een testament ook je digitale nalatenschap goed te regelen. Je kan het zelfs met elkaar combineren. Laat goede instructies achter over wat er met online data moet gebeuren. Zo laat je je digitale erfenis achter in goede handen.